Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000quy định vấn đề ly hôn tại chương X như sau:
Điều 85. Quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn
- Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn.
- Trong trường hợp vợ có thai hoặc đang nuôi con dưới mười hai tháng tuổi thì chồng không có quyền yêu cầu xin ly hôn.
Điều 42 Bộ luật dân sự quy định: “Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn”.
Ly hôn là mặt trái của quan hệ hôn nhân chỉ đặt ra khi hạnh phúc gia đình không còn tồn tại, cuộc sống chung nảy sinh nhiều mâu thuẫn, mục đích của việc kết hôn không đạt được. Với đặc điểm của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình, quyền kết hôn, ly hôn là quyền nhân thân không thể thay thế chuyển giao, chỉ chủ thể của quan hệ pháp luật mới có quyền yêu cầu giải quyết. Nên cha, mẹ bên vợ hoặc bên chồng hay bất cứ người nào khác không thể yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn, mà chỉ có vợ, chồng hoặc cả hai vợ chồng mới có quyền yêu cầu ly hôn khi có lý do chính đáng.
Một bên vợ hoặc chồng mất năng lực hành vi dân sự về nguyên tắc vấn đề thuận tình ly hôn không thể đặt ra. Những người thân thuộc của người vợ hoặc người chồng mất năng lực hành vi dân sự cũng không thể đại diện thay thế người đó để yêu cầu ly hôn được. Trong trường hợp này, việc ly hôn có thể được thực hiện do một bên vợ hoặc chồng.
Người chồng không được yêu cầu ly hôn (với tư cách là nguyên đơn) trong trường hợp: Người vợ đang có thai đang nuôi con nuôi dưới 12 tháng tuổi, dù người vợ có con với ai hoặc đứa con sinh ra là đứa con của người nào. Trường hợp người vợ có thai mà đã bị xảy thai hoặc sau khi sinh con, đứa con bị chết thì người chồng sẽ không bị hạn chế quyền ly hôn. Trường hợp hạn chế ly hôn chỉ áp dụng với người chồng mà không áp dụng với người vợ. Trong mọi khoảng thời gian, dù người vợ đang có thai hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, nếu xét thấy tình cảm giữa vợ và chồng đã hết, mâu thuẫn gia đình đến mức sâu sắc, nếu duy trì sẽ bất lợi cho quyền lợi của người vợ, ảnh hưởng tới sức khỏe của người vợ hoặc thai nhi hay trẻ sơ sinh mà người vợ có yêu cầu ly hôn thì Tòa án thụ lý giải quyết vụ kiện theo thủ tục chung.
